Logo Girodivite: vai a notizie sulla redazione
articolo d'archivio di Girodivite mensile delle città invisibili

***** ***

Proverbi e detti siculo-lentinesi

di Fabio Pulvirenti

Da questa rubrica è ora possibile leggere "Pruvebbii ri terra iè ri ciumi", edito nella collana GiroBook.
A colara ra sira
sabbala pa' matina
[La collera della sera conservala per la mattinata]
A picca a picca
u monacu si ficca
[I preti si infilano dapertutto]

A iaddina fa l'ovu
e o iaddu c'abbampa u culu

Amara da' casa unni canta a iaddina
A ogni iaddu u so munnizzaru
Amara a pecora k'addari a lana
Ama l'omu to ko viziu sò
Asini e picciridda k'addiu l'aiuta
Amara dà pettra ka nun pigghia lippu
Accattati munnizza nò tò munnizzaru
ka si nun ta poi vinniri t'asbaratti
A lingua nun movi l'ossu
ma rumpi l'ossu
Cu ioca sulu cu nuddu s'asciarrì a
Cu voli beni e' figghi si conza u lettu a latu e' sumagghi
[Chi vuol bene ai figli si prepara il letto a lato del precipizio]
Cu ri scecca fa mula u primu cauci e u sò
[Chi fa diventare asino un mulo, il primo calcio è per lui]
Cu ri la vecchia s'innamura
si la pila la vintura
Cavaddu zoppu si godi la strata
Cu prima nun pensa all'ultimu suspira
Cani k'abbaia muzzica picca
Kista è la liggi ca fici ddiu na stù munnu:
ku nun sapi natari si ni va nò funnu
Cani ca fui sempri a mannara tonna
[Cane che fugge torna sempre all'ovile]
Cu runa lu pani
a lu pani di cui
peddi lu pani
e lu cani di chiui
Cu zappa vivi acqua
e cu futti vivi nà utti
[Chi zappa beve acqua, e chi ruba beve nella botte (il vino)]
Cu si marita sta contentu gn'onnu
cu ammazza un porcu sta cuntentu n'annu
Cu scecchi caccia e fimmini viri
lustru ri pararisu mai viri
[Chi caccia gli asini per andare dietro alle donne
non vedrà mai la luce del paradiso, il benessere]
Cu l'omu rittu nun ci fari patti
cu l'omu stottu non ci fari cuntratti
Cu si vesti ca' robba ri l'autri prestu s'aspogghia
Cu nà itata ri meli s'ammazzanu centu muschi
[Con una ditata di miele si uccidono cento mosche]
Cani a dui, carusi a sulu
Cu pigghia prima nun è ghiabbatu mai
[Chi prende per primo non è mai fregato]
Cu nun si sapi fari l'affari soi
cu la lanterna và ciccannu li vai [guai]
Cu si marita a sctranera
mità a robba si peddi pa' via
Cu manì a nun [si] pinì a
Cu si cucca ku carusu on'numani agghionna cacatu
Cu voli u spassu s'accatta a signa
[Chi vuol divertirsi si compra la scimmia]
Cavaddu rossu ti leva ro' fangu
Ddiu ci ni scansa di l'omu sbarvatu e di la fimmina varbuta
Dopu a vinnignia ci curri cu l'uttri
[Dopo la vendemmia ci corri con l'otre]
Dduru cu dduru nun fabbrica muru
Canta ca ti passa lu pitittu
comi na' mogghieri cu lu maritu vecchiu
Cu cu pratichi ammaisctra
[Da chi frequenti impari]
Essere pizza davanti o frunnu
Falla paiari cent'onzi 'n pilu
Faciti bbeni ca mali vi veni
Ghianna a vigna unni si femma a utti
Tu ca a notti vai cantannu
o ionnu vai murennu ro sonnu
Iennu iennu passa a stati
e va vinennu u mmennu
I cosi co scuru o jonnu parunu
I conna su comu e soddi
cu llavi si teni, e si teni ammucciati
I larii assittati e i beddi assicutati
Lu ferru quannu è cauru si stira
quannu è friddu si lu mangia a mola
La fimmina si ni preia di li minni
l'omu schettu ri lu caminari
la palummella ri lu su vulari
Mmuccia mmuccia ca tuttu pari
Megghiu sulu ca mali accumpagnatu
Megghiu testa ca cura
Megghiu na vota arrussicari
ca centu voti 'mpallidiri
Megghiu na tinta pezza ca 'ntintu puttusu
Nun fari na cosa... ca nun si sapi
Nun sputari in celu ca in faccia ti tonna
Nun vistu, nun pigghiatu, nun pò gghiri cazzaratu
Nun gniri mai a ciumi avantatu
[Non andare mai dal fiume elogiato]
O malatu ca nun c'è cura
ci vai a sira quannu scura
O scoppula minchi o scuru
Pensa la cosa prima ca la fai
ca la cosa pinsata è bella assai
Pigghia 'n picuraru e lu vesti ri sira
fa sempri puzza di lacciato [siero di ricotta]
Pensa a la motti finu ca iai tempu
ca 'ngn'onnu ti la viri spuntari comu nu lampu
Povara sì
ma ludda, picchi?
Quannu veni pasqua cu lu pizzuni
si godi la bella stagiuni
Quannu u iannaru veni siccu
u massaru vesti riccu
ma quannu dicembri ci lassa lu lippu
Quannu nun senni a prima vuci
vò diri ca u riscussu nun ci piaci
Quannu u tò vicinu sta beni
quocche ciauru ti veni
Rammi tempu ca ti precciu
Su voi futtiri o vicinu
cucchiti prestu
e s'usiti matinu
Si vvoi tè niri u stomacu sanizzu
dopu mangiatu ripositi 'npezzu
Si nun voi passari nà vita ri uai
di nuddu t'affidari mai
Su cangiati i tempi e li stagiuni
ca lu cunigghiu assicuta lu cani
Sgavita a farina quannu a maidda è gghina
ma quannu u frunnu pari, nun hai chi sgavitari
Soldi e filatu
cachici d'incapu
Scupa nova
scrusciu fa
Sabba a pezza pi quannu veni u puttusu
Su unu nun voli, dui nun s'asciarrianu
U micceri so chi potta vinni
U santu ca fa a capra fa a ceredda
U sinnacu ci rissi a li buttani:
pigghiativi u tempu comi veni
U cacatu teni ampizzu
U lupu ri mala coscienza
comi opera così pensa
U continuu abbatti u valenti
U fuiri è sabbamentu 'i vita
Ucca amara feli ietta
U cummannari è n'attileggiu
U cummannari è megghiu rù futtiri
U focu unni casca adduma
Released: 1997


© Giro di Vite, 1994-1998 - E-mail: giro@girodivite.it

******July, 2000
 
© 1994-2004, by Girodivite - E-mail: giro@girodivite.it